RADİKAL PRESS-  Ankara Esenboğa Havalimanı'nda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüşen Blinken, 13 Aralık Cuma günü sabah saatlerinde de Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile bir araya geldi.

Görüşmelerde Türk ve Amerikalı yetkililer, Suriye'nin geleceğinin belirlenmesi sürecinde nasıl bir rol izleyeceklerini ele aldılar ve istikrarlı bir Suriye görmek istedikleri konusunda genel bir uzlaşıda olduklarını açıkladılar.

Tarafların IŞİD ile mücadelenin nasıl yapılması konusundaki görüş ayrılıkları ise sürdü.

ABD, Suriye'deki gelişmelerin IŞİD ile mücadeleye zarar vermemesi gerektiğini belirtiyor ve Türkiye'nin, Suriye'deki Halk Savunma Birlikleri'ne (YPG) dönük askeri operasyonlarından mutlu olmadığını hissettiriyor.

 

Türkiye ise "terörle mücadeleden" taviz vermeyeceğini kaydediyor.

Nasıl bir Suriye?

Görüşmelerin odağında Esad yönetiminin yıkılmasının ardından Suriye'de nasıl bir yönetimin kurulacağı, bu yönetimin hem niteliği hem de bölgesel ilişkilerinin nasıl olacağı yer aldı.

ABD ve Türkiye'nin bu süreçte nasıl bir rol oynayacakları ve eşgüdümün ne şekilde sağlanacağı da bakanlar arasında yapılan görüşmelerde ele alındı.

Basın toplantısı düzenlemek yerine kısa birer demeç veren Blinken ve Fidan, Suriye'deki yeni döneme yönelik bu ilk görüşmede ilerleyen süreçte nasıl roller izleyecekleri konusuna odaklandıklarını kaydettiler.

Ancak Blinken'ın parçası olduğu Biden yönetiminin 20 Ocak 2025'te görevi seçilmiş başkan Donald Trump'a devredecek olması Ankara'daki görüşmelerin önemini azaltan bir unsur.

Fidan, basın açıklamasında, bu unsura dolaylı olarak değindi ve bu ziyaretin "muhtemelen Blinken'in görev süresi içinde yapacağı son Ankara ziyareti" olduğunu kayda geçirdi.

 

Fidan, Suriye'de istikrar görmek istedikleri dışında ülkenin geleceğine ilişkin ayrıntılı bir değerlendirme yapmadı.

Blinken ise Suriye halkının önündeki fırsattan daha güzel bir gelecek için yararlanması çabasında olduklarını kaydederken, azınlıklar ve kadın hakları gibi başlıkların önemine dikkat çekti.

Amerikalı diplomat, nasıl bir Suriye görmek istedikleri konusunda Fidan ile "genel bir anlaşma" içinde olduklarını belirtti.

 

IŞİD ile mücadele nasıl yürütülecek?

Blinken'ın hem Cumhurbaşkanı Erdoğan hem de Fidan'la yaptığı görüşmelerde, ağırlıklı olarak ele alınan diğer bir konu, ABD'nin Suriye'nin kuzey ve doğu bölgelerinde IŞİD'e karşı yaptığı mücadelede ana omurgasını YPG'nin oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile devam eden ortaklığı oldu.

Türkiye, YPG'yi "terör örgütü" olarak tanımlıyor ve IŞİD ile mücadele etmek yerine kendine özerk bir yapı kurmak istediğini iddia ediyor.

Blinken, Ankara'ya gelmeden önce bu konuyla ilgili ilk mesajını verirken, Türkiye'nin "PKK ve terörizmden" kaynaklanan tehditlerle karşı karşıya olduğunu belirtmiş ancak IŞİD'in yeniden canlanmasını sağlayacak şekilde Suriye içinde yeni çatışmaların çıkmamasının önemine dikkat çekmişti.

Erdoğan-Blinken görüşmesi ardından yapılan yazılı açıklamada, Türkiye Cumhurbaşkanı'nın bu konuda bilinen Türkiye yaklaşımını yinelediği vurgulandı.

Erdoğan'ın PKK'nın Suriye'deki mevcut durumdan yararlanmasına ve aynı zamanda IŞİD ile mücadelede de zafiyet oluşmasına izin vermeyeceğini vurgulaması dikkat çekti.

Ankara ve Washington, son dönemde Suriye'nin kuzeyinde devam eden IŞİD ile mücadele ve YPG'nin rolü konusunda temaslarda bulunuyorlardı.

Bu konunun 20 Ocak'tan itibaren iş başına gelecek Trump yönetimi ile Ankara arasında yeniden ele alınması bekleniyor.

Türkiye, yeni yönetimin YPG ile iş birliğini sona erdirmesi ve yaklaşık 900 askerlik varlığını Suriye'den çekmesi beklentisinde.

Akabe'deki Suriye zirvesi

 

Blinken'in basın toplantısında vurguladığı bir diğer gelişme ise Ürdün tarafından 14 Aralık Cumartesi günü gerçekleştirilecek Suriye konulu uluslararası toplantı oldu.

Ürdün'den yapılan açıklamada, Arap Birliği tarafından kurulan Arap Bakanlar Temas Komitesi'nin, Suriye konulu ilk uluslararası toplantıyı dışişleri bakanları düzeyinde Akabe kentinde gerçekleştireceği belirtildi. Temas Komitesi'nde Ürdün'ün yanı sıra Suudi Arabistan, Irak, Lübnan, Mısır ve Arap Birliği Genel Sekreteri yer alıyor.

Akabe'deki toplantıya Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Katar'ın yanı sıra ABD, Türkiye ve AB'nin dış politika ve güvenlikten sorumlu yüksek temsilcisi ile BM Suriye Temsilcisi'nin de katılması öngörülüyor.

Blinken, Fidan ile basın toplantısında Suriye'ye ilişkin görüş alışverişini Akabe toplantısında devam ettireceklerini kaydetti. Dışişleri Bakanlığı'ndan ise henüz Bakan Fidan'ın bu toplantıya katılacağına ilişkin resmi bir açıklama yapılmadı. (BBC)