ABD'de aylar süren kampanya sürecinin ardından adayların 'hesaplaşma' vakti geldi. Ülke, bugün daha önce benzeri görülmemiş bir başkanlık seçimine sahne oluyor. Amerikalılar, bugün hem ülkeyi 4 yıl yönetecek yeni başkan için Cumhuriyetçi Donald Trump ile Demokrat Kamala Harris arasında tercih yapacak hem de yasaların çıkarılmasında kilit rol oynayan ABD Kongresi'nin iki kanadı Senato'nun 34 sandalyesi ile 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi'nin yeni üyelerini belirleyecek. Erken oylama ve posta yoluyla oy kullanmada büyük artış yaşandı; yaklaşık 80 milyon kişi oy kullandı.
Seçim öncesinde yoğun güvenlik önlemleri alındı. Başkent Washington'daki Beyaz Saray binasının çevresine güvenlik bariyerleri yerleştirildi. Ayrıca yine başkentte bazı mağazalar, olası şiddet olaylarından etkilenmemek için camlarına korumalar taktırdı. Çekişmeli eyaletlerde de Ulusal Muhafızlar alarma geçirildi. ABD seçim yetkilileri, insanları komplo teorilerine inanmamaya çağırdı. Georgia Eyalet Sekreteri Brad Raffensperger, "Burada Georgia'da oy vermek kolay, hile yapmak zor. Sistemlerimiz güvenli ve halkımız hazır" diye konuştu.
Eski Başkan Barack Obama, X hesabından paylaştığı mesajda "2020'de her oy pusulasının sayılması birkaç gün sürdü ve büyük olasılıkla sonucu bu gece de öğrenemeyeceğiz" ifadelerini kullandı.
"Bu nedenle, bugün sesinizi duyururken lütfen birkaç şeyi aklınızda bulundurun" diyen Obama, şöyle devam etti:
"- Ülke çapında binlerce seçim çalışanı bugün çok sıkı çalışıyor. Onlara saygı gösterin. Onlara teşekkür edin.
- Kaynaklarınızı kontrol etmeden bir şeyler paylaşmayın.
-Sürecin kendi akışında ilerlemesine izin verin. Her oy pusulasını saymak zaman alır"
Michigan'da "Trump kazanırsa saldıracağım" diyen 25 yaşındaki şüpheli tutuklandı
Michigan'da 25 yaşındaki Isaac Sissel'in, eski Başkan Donald Trump'ın seçimi kazanması halinde saldırı gerçekleştireceği tehdidinde bulunduğu iddiasıyla tutuklandı.
Savcılar Isaac Sissel'in Batı Virginia'daki FBI Ulusal Tehdit Operasyonları Merkezine bir tehdit gönderdiğini söyledi. Tehditte “Trump'ın seçimleri kazanması halinde muhafazakâr Hıristiyan pisliğine karşı bir saldırı gerçekleştireceğim” yazıyordu.
“Elimde çalıntı bir Ar15 ve adını vermeyi reddettiğim bir hedef var. Ben saldırıyı tamamlayana kadar FBI'ın yapabileceği hiçbir şey yok
Sissel bu öğleden sonra federal mahkemeye ilk kez çıkacak.
23.20 | FBI: Rusya, seçim merkezlerine yönelik asılsız bomba ihbarında bulunuyor
FBI, ABD seçimlerinde çeşitli eyaletlerdeki oy verme yerlerinin e-posta yoluyla bomba tehditleri aldığını ve bunların birçoğunun “Rus e-posta alanlarından kaynaklandığını" açıkladı. Bu tehditlerden bazılarının çekişmeli eyalet Georgia'dan olduğu ifade ediliyor.
Georgia eyaletindeki Fulton County'nin seçim müdürü Nadine Williams, bugün erken saatlerde yaptığı açıklamada, iki oy verme yeri için 5 "inandırıcı olmayan" bomba tehdidi aldıklarını ve normal oy verme işlemlerine devam etmeden önce her birinin yaklaşık 30 dakika süreyle geçici olarak tahliye edildiğini söyledi.
E-postaları kimin gönderdiği, kaç eyaletin etkilendiği ya da tam olarak ne söyledikleri belli değil.
TIKLAYIN | FBI: Rusya, seçim merkezlerine yönelik asılsız bomba ihbarında bulunuyor
22.50 | Nevada'da şahsen kullanılan oylar, 2020'ye göre çok daha düşük
Çekişmeli eyalet Nevada'da şu ana kadar 56 bin 858 kayıtlı seçmenin şahsen oy kullandığı açıklandı. 2020'de seçim günü 158 bin civarında oy kullanılmıştı ve bu toplam katılımın yüzde 11'ini oluşturuyordu. Cumhuriyetçiler iki hafta boyunca erken oylarda ve posta yoluyla kullanılan oylarda büyük bir üstünlüğe sahipti.
|
Çekişmeli eyaletlerde oyların sayımının ne zaman bitmesi bekleniyor?
Georgia hızlı sayıyor ama oy farkı önemli. Kuzey Carolina yeni kurallarla hızlı sayılıyor. Pennsylvania muhtemelen seçim gecesinden daha uzun sürecek. Michigan geçmişe göre daha hızlı olabilir. Wisconsin muhtemelen çarşamba günü sayımların çoğunu bitirecek. Arizona günler sürebilir. Nevada günler sürebilir.
|
22.15 | Elon Musk da Trump'a katılacak
İki kaynak, Elon Musk'ın bu akşam Palm Beach, Florida'daki Mar-a-Lago kulübünde Trump'a katılacağını söyledi.
Kaynaklar, Tesla ve SpaceX'in CEO'su Musk'ın gecenin bir bölümünde kulüpte olacağını ve Trump'la birlikte sonuçları izleyeceğini söyledi.
22.05 | ABD Kongre Binası, şüpheli bir şahıs nedeniyle kapatıldı
ABD Kongre Binası Polisi, yakıt kokan bir şahsın Kongre Binası kompleksine bir meşale ve bir işaret fişeği tabancasıyla girmeye çalışmasının ardından Washington'daki Kongre Binası Ziyaretçi Merkezi'ndeki turları durdurdu.
Adam, polisin bir tarama işlemi sırasında kendisini durdurmasının ardından tutuklandı.
21.30 | Trump seçim sonuçlarını Mar-a-Lago'da arkadaşları ve ailesiyle birlikte izleyecek
CNN'e bilgi veren çok sayıda kaynak, eski Başkan Donald Trump'ın seçim sonuçlarını ailesi ve arkadaşlarından oluşan küçük bir grupla Florida'daki Mar-a-Lago tatil köyünde izleyeceğini söyledi.
Kulübünün üyeleri tatil köyünde bir izleme partisi yemeğine davet edildi ve Trump'ın akşam boyunca konuklara uğraması ve onlarla kaynaşması muhtemel.
21.13 | New York'ta oy kullanma alanını yakmakla tehdit eden adam tutuklandı
ABD'nin New York eyaletinin kuzeyinde oy kullanma merkezini ateşe verme tehdidinde bulunan kişinin gözaltına alındığı belirtildi. New York Eyalet Polisi, konuya ilişkin yaptığı yazılı açıklamada "söz konusu kişinin daha önce hüküm giymiş biri olduğunu ve gözaltına alındığını" ifade etti.
21.05 | Donald Trump'tan Cumhuriyetçilere: Kuyrukta kalın!
Cumhuriyetçi aday Trump, X hesabından paylaştığı mesajda "Cumhuriyetçiler: Harika gidiyoruz! Kuyrukta kalın. Sizi hareket ettirmelerine izin vermeyin. KUYRUKTA KALIN VE OY VERİN!" dedi.
20.45 | Louisina'da şiddetli fırtına tehlikesi
Seçmenler sandık başına giderken Louisiana'nın bazı bölgeleri şiddetli fırtına tehdidiyle karşı karşıya.
CNN'in Fırtına Tahmin Merkezi, eyaletin bazı bölgelerini şiddetli hava için 2. seviye 5 tehdit seviyesine yükseltti.
19.50 | Donald Trump, oyunu Florida'da kullandı: Her yerde çok iyi gittiğimizi duyuyorum
Cumhuriyetçi aday Donald Trump, Florida'da oyunu kullandı. Eski başkan, eşi Melania Trump ile birlikte Palm Beach'teki oy kullanma bölgesine geldi.
Trump, oy kullanmasının ardından yaptığı açıklamada, seçimi kazanacağından “çok emin” olduğunu ve sonuçların “yakın bile olmayacağını” söylerken, sonuçların açıklanmasının biraz zaman alabileceğinden duyduğu hayal kırıklığını dile getirdi.
"Kendime çok güveniyorum” diyen Trump, “Her yerde çok iyi gittiğimizi duyuyorum" ifadelerini kullandı.
19.05 | Harris'in geleneği: Başkan yardımcısı, seçim gecesi öncesinde aile yemeğine katılacağını söyledi
Başkan Yardımcısı Kamala Harris'in Washington DC'deki Howard Üniversitesi'nde yapacağı seçim gecesi gözlem partisi öncesinde, "gelenek" olarak adlandırdığı aile yemeğine katılacağı belirtildi.
Harris, Salı sabahı Pittsburgh merkezli radyo programı “The Big K Morning Show with Larry Richert”a verdiği demeçte, “Mezun olduğum üniversite olan Howard Üniversitesi’nde olacağım ve ondan önce, ailemle akşam yemeği yeme geleneğim var" açıklamasında bulundu.
18.52 | Florida Eyalet Sekreteri Cord Byrd: Florida'daki seçim sonuçları bu gece açıklanmış olacak
Florida Eyalet Sekreteri Cord Byrd, Pazartesi günü itibarıyla 8,3 milyon Floridalının erken oylama ve posta yoluyla oy kullandığını ifade ederken, "Florida seçim sonuçları bu gece vatandaşlar yatağına girdiğinde belli olmuş olacak" açıklamasında bulundu.
18:15 | Pensilvanya'nın Cambria Bölgesi'nde oy kullanma süresi, "yazılım arızası" nedeniyle uzatıldı
Pensilvanya'da İlçe Komiserleri Ofisi'nden yapılan açıklamada, "Cambria İlçe Seçim Kurulu, bu sabah erken saatlerde İlçe Elektronik Oylama Sistemi'ndeki bir yazılım arızası nedeniyle seçmenlerin oylarını tarayamadıklarını açıkladı" denildi. Açıklamanın devamında, "İlçe, bölge içi tarama ile sorunu çözene kadar, seçmenler normal işlemlere uygun şekilde kağıt oy pusulasıyla oy kullanmaya devam edebilir" ifadelerine yer verildi.
ABD'de hava nasıl?
Hava durumu tahminlerine göre, seçim gününde ülkenin büyük bir bölümünde sakin bir hava bekleniyor. Doğu ve Batı kıyılarında çoğunlukla kuru bir hava hakim olacakken, ülkenin ortasında yer alan soğuk cephe bazı bölgelerde yağmur ve gök gürültülü sağanak yağışlara neden olabilir.
Kritik eyaletlerde yağmur ihtimali
FOX Hava Durumu Merkezi’ne göre, Michigan ve Wisconsin gibi seçim sonuçlarında kritik rol oynayan eyaletlerde seçim gününde yağmur yağması bekleniyor. Kuzey Nevada’da ise sıcaklıkların donma noktasının altına düşmesi ve kar yağışı ihtimali bulunuyor. Bu hava koşullarının özellikle erken oy kullanmayan seçmenleri nasıl etkileyeceği merak ediliyor.
Katılımı etkiler mi?
Siyasi uzmanlar, seçim günü hava koşullarının seçmenlerin sandığa gitme motivasyonunu etkileyebileceğini belirtiyor.
2007 yılında yapılan bir üniversite araştırması, yağmurlu günlerde Cumhuriyetçi seçmenlerin Demokratlara kıyasla daha fazla oy kullandığını ortaya koymuştu. Araştırma, yağmurun her inç artışının katılımı yüzde 1 düşürdüğünü, kar yağışının ise her inç için katılımı yaklaşık yarım puan azalttığını gösterdi.
|
18:04 | Philadelphia Şehir Komiseri Seth Bluestein: Oyları 2020'de olduğundan daha hızlı sayacağız
Philadelphia Şehir Komiseri Seth Bluestein, CNN'e yaptığı açıklamada, 2024 seçim döneminde oy sayımının 2020'ye kıyasla "çok daha hızlı" ilerleyeceğini düşündüğünü söyledi. Bluestein, "Muhtemelen süreç daha hızlı ilerleyecek çünkü birçok kişi sandık başında şahsen oy kullanmaya geri döndü ve bu yıl 2020'ye kıyasla daha az posta yoluyla oy sayılmış olacak. Şehir ayrıca oyların daha hızlı sayılması için ek ekipmana ve daha fazla çalışana sahip. Seçimin ve sonuçlarının güvenliğine olan inancımız da tam" diye konuştu.
18.00 | Cumhuriyetçi aday Trump'tan mesaj
Oy verme işlemleri devam ederken Cumhuriyetçi aday Trump, X hesabından bir mesaj yayımladı. "Bu, Amerikan Tarihinin en önemli günü olacak" diyen Trump, şöyle devam etti:
"Seçmenlerin coşkusu tavan yapmış durumda çünkü insanlar Amerika'yı Yeniden Büyük Yapmak istiyor. Bu da kuyrukların uzun olacağı anlamına geliyor!
Ne kadar uzun sürerse sürsün oyunuzu teslim etmenizi istiyorum. SIRADA KALIN!
Radikal Komünist Demokratlar toparlanıp evinize gitmenizi istiyor.
Birlikte muazzam bir zafer kazanacağız ve AMERİKA'YI YENİDEN BÜYÜK YAPACAĞIZ!"
Donald Trump'ın başkan yardımcısı adayı JD Vance, oyunu kullandı
Cumhuriyetçi Parti'nin Başkan Yardımcısı adayı JD Vance, bugün sabah Cincinnati'deki oy kullanma merkezinde oyunu kullandı. JD Vance, eşi Usha ve çocuklarıyla birlikte oy kullanmak üzere St. Antuan Kilisesi'ne geldi.
Vance, "Bence ülkedeki uçurumu kapatmanın en iyi yolu, ülkeyi elimizden geldiğince iyi yönetmek, Amerikan halkı için elimizden geldiğince refah yaratmak ve vatandaşlarımıza, hangi partiye oy vermiş olursanız olun, hepimizin temelde aynı takımda olduğumuzu hatırlatmak." dedi.
JD Vance, Ohio'da
16.20 | Başkan Joe Biden, seçimi Beyaz Saray'dan izleyecek
Bir Beyaz Saray yetkilisi, Biden ve First Lady Jill Biden'ın seçim sonuçlarını uzun süredir yardımcıları ve üst düzey Beyaz Saray personeliyle birlikte Beyaz Saray konutundan izleyeceğini söyledi. Programında halka açık bir etkinlik bulunmayan Biden'ın ülke genelinde yarışlar sonuçlandıkça düzenli brifingler alması bekleniyor.
15.38 | Kuzey Carolina'da uzun kuyruklar oluştu
Kuzey Carolina'nın Wilmington kentindeki Loyal Order of the Moose Lodge'da bulunan ve saat 06.30'da açılan seçim merkezinin önünde oylarını kullanmak isteyen Amerikalılar uzun kuyruklar oluşturdu.
15.15 | 25'ten fazla eyalette daha oy verme yerleri açıldı. 25 eyalet arasında Alabama, Washington DC, Georgia, Florida, Kansas, Maryland, Michigan, Pennsylvania, Güney Carolina, Missouri, Illinois bulunuyor.
14.10 | Aralarında Connecticut, New Jersey, New York, New Hampshire ve Virginia'nın da bulunduğu 8 eyalette oy verme yerleri ABD saatiyle 06.00'da açıldı. Maine'de neredeyse tüm sandıklar sabah 6'da açıldı. Indiana ve Kentucky'de sandıklar sabah 6'da açılmaya başladı, ancak merkezi saat dilimindeki bazı sandıklar sabah 7'de açılacak.
Ayrıca New Hampshire'ın küçük kasabası Dixville Notch, onlarca yıllık geleneğe uygun olarak gece yarısı oy kullandı; Başkan Yardımcısı Kamala Harris ve eski Başkan Donald Trump üçer oyla berabere kaldı. 2020’de seçimlerinde kasabada Biden 5, Trump 0 oy almıştı.
T24 Programcısı Şirin Payzın ve T24 yazarı Mehmet Y. Yılmaz, seçimlere bir kala ABD'den bildirmişti.
270 delegeye ulaşan başkanlık yarışını kazanır
Ülkedeki seçim sistemi, en fazla oyu alanın değil, en fazla delegeye ulaşan adayın başkan olmasına imkan veren Seçiciler Kurulu (Electoral College) yöntemiyle çalışıyor.
Buna göre Amerikalılar, başkanlarını doğrudan kendi oylarıyla değil, seçtikleri delegeler üzerinden dolaylı olarak belirliyor.
50 eyalet ile başkent Washington DC'yi temsilen toplam 538 delegeden oluşan "Seçiciler Kurulu" adı verilen sistemde, her bir eyaletteki delege sayısı, o eyaletin Senato ve Temsilciler Meclisi'ndeki üyelerinin toplamına eşit oluyor.
Hangi eyaletin kaç Seçiciler Kurulu üyesi var?
Alabama 9, Kentucky 8, Kuzey Dakota 3, Alaska 3, Louisiana 8, Ohio 17, Maine 4, Oklahoma 7, Arkansas 6, Maryland 10, Oregon 8, Massachusetts 11, Colorado 10, Rhode Island 4, Connecticut 7, Minnesota 10, Güney Carolina 9, Delaware 3, Missisippi 6, Güney Dakota 3, Missouri 10, Tennessee 11, Montana 4, Nebraska 5, Utah 6, Hawaii 4, Vermont 3, Idaho 4, New Hampshire 4, Virginia 13, Illinois 19, New Jersey 14, Washington 12, Indiana 11, New Mexico 5, Batı Virginia 4, Iowa 6, Kansas 6 ve Wyoming 3 delege sahibi. Özel statüsü olan başkent Washington DC'nin de 3 delegesi bulunuyor.
Çekişmeli eyaletler
Beyaz Saray'a giden yol, seçim gününde büyük rol oynayan birkaç kritik savaş alanı (çekişmeli / salıncak eyalet) eyaletten geçiyor. Bu eyaletler Demokratlar ve Cumhuriyetçiler arasında çok az bir farkla el değiştiriyor.
2024 seçimlerinde başkanlık için ulaşılması gereken toplam 270 delege sayısının 93'ünü teşkil eden Arizona, Nevada, Wisconsin, Michigan, Pennsylvania, Kuzey Carolina ve Georgia "salıncak eyalet" konumunda bulunuyor.
Güncellenen sayılara göre, Arizona 11, Nevada 6, Wisconsin 10, Michigan 15, Pennsylvania 19, Kuzey Carolina 16 ve Georgia 16 delege sahibi.
HABER/T24
|
